بخش سکانس مرکز ژنتیک با بهرهگیری از فناوریهای دقیق مولکولی، خدمات تخصصی در زمینه، توالییابیDNA (Sanger Sequencing)، تجزیه و تحلیل کروموزومی کمی (QF-PCR) و تعیین هویت ژنتیکی و پدر–فرزندی (Paternity Test) ارائه میدهد. این بخش با تکیه بر استانداردهای بینالمللی و کارشناسان مجرب، نقش مهمی در تشخیص بیماریهای ژنتیکی، بررسی جهشها و مطالعات هویتی DNA دارد.
هدف اصلی بخش سکانس، ارائهی خدمات دقیق و علمی در زمینه تعیین توالی DNA و کمک به تشخیص ژنتیکی، مطالعات پژوهشی و توسعه دانش مولکولی است. بخش سکانس مرکز ژنتیک با تمرکز بر روش سنگر، تلاش میکند تا دادههایی قابل اعتماد و تفسیرپذیر در اختیار پژوهشگران و پزشکان قرار دهد.
تعیین توالی (سکانس) به روش Sanger sequencing
بخش سکانس مرکز ژنتیک با بهرهگیری از فناوری Sanger فعالیت میکند که یکی از معتبرترین و دقیقترین روشهای تعیین توالی DNA در جهان است. این روش که به عنوان روش کلاسیک سکانسینگ شناخته میشود، هنوز هم در بسیاری از مراکز تحقیقاتی و تشخیصی بهعنوان استاندارد طلایی (Gold Standard) برای بررسی جهشهای ژنتیکی به کار میرود.
مراحل انجام سکانس سنگر
فرآیند سکانس در این بخش شامل چند مرحله دقیق و کنترلشده است:
1.استخراج DNA از نمونه زیستی
ابتدا DNA از نمونههایی مانند خون، بافت یا سلول استخراج و خالصسازی میشود. کیفیت بالای DNA برای دقت نتایج اهمیت زیادی دارد.
2.تکثیر ناحیه هدف با PCR
ژن یا بخشی از DNA که قرار است بررسی شود، با استفاده از واکنش زنجیرهای پلیمراز (PCR) تکثیر میگردد.
3.واکنش سکانس(Cycle Sequencing)
در این مرحله مخلوطی شامل پرایمر اختصاصی، نوکلئوتیدهای معمولی و نوکلئوتیدهای نشاندار فلورسنت استفاده میشود. اضافه شدن تصادفی نوکلئوتیدهای فلورسنت باعث توقف رشد زنجیره در نقاط مختلف توالی میشود.
4.الکتروفورز و خواندن توالی
محصولات حاصل در دستگاه سکانسر بارگذاری شده و دستگاه با خواندن رنگهای فلورسنت، توالی دقیق بازهای DNA را مشخص میکند.
5.تحلیل دادهها
دادههای خام توسط نرمافزار تخصصی تحلیل شده و نمودار (Chromatogram) حاصل برای شناسایی تغییرات ژنتیکی بررسی میشود.
کاربردهای روش Sanger
روش سنگر به دلیل دقت بالا و قابلیت اطمینان، در حوزههای متعددی مورد استفاده قرار میگیرد:
تأیید جهشهای ژنتیکی در بیماران
کنترل کیفیت (Validation) نتایج حاصل از سایر روشهای مولکولی
بررسی توالی ژنهای خاص در پروژههای تحقیقاتی
شناسایی میکروارگانیسمها از طریق توالی ژنهای ریبوزومی(مثل 16S rRNA)
تیمی از کارشناسان زیست مولکولی و ژنتیک با استفاده از دستگاه Sanger Sequencer مدل ABI3500 .Classic116 و نرمافزارهای تحلیلی تخصصی، فرآیند سکانس را با دقت بالا انجام میدهند. تمام مراحل از استخراج تا تحلیل نهایی تحت کنترل کیفیت دقیق صورت میگیرد تا نتایج با بیشترین صحت و تکرارپذیری ارائه شوند.